MỘT ĐỜI VẠN HẠNH
Hỡi ôi!
Mưa sầu thê thảm
Trời đất ngửa nghiêng
Cây cỏ ủ dột ưu phiền
Đất đá rơi muôn dòng lệ
Trời Việt Nam cỏ hoa khô héo
Đất Sài gòn mây gió ngừng trôi
Phật tử khắp nơi thổn thức liên hồi
Tăng-Ni cả nước sót thương vô hạn
Dòng Hương Giang lững lờ khói quyện
Đất Thần Kinh nhỏ giọt ai bi
Thiền Viện Vạn Hạnh, tứ chúng bàng hoàng
Đất trời Hải Ngoại, Phật tử năm châu xúc động!

Kính nhớ Giác Linh Ôn:
Đất Quảng Nam hiện thân đồng tử;
Làng Kim Thành nuôi dưỡng bậc hiền tài.
Địa linh này, từ thuở sơ khai;
Nhân kiệt đó, đã hiển bày bao kiếp trước.
Vốn sinh trong dòng, danh gia vọng tộc;
Được Mẹ-Cha cho ăn học thành tài.
Tiểu Học Đông Dương, năm Khải Định đỗ Tú Tài;
Thừa Thiên Tỉnh, Khâm Sứ toà cao làm Đổng Lý.
Túc duyên đến hồi hoàn bị;
Địa vị công danh phút chốc bay xa.
Chốn Tường Vân được Bồ Tát thế phát xuất gia;
Vui cảnh không nhà, đức Tăng Thống ban pháp danh là Tâm Trí!

Thật vui mừng thay!
Tâm Bồ Đề rộng mở khắp Càn Khôn;
Trí Bát Nhã sáng soi trùm Vũ Trụ!

Kể từ đó:
Cảnh Già Lam, đêm ngày công phu tu tập
Học hạnh lành của Phật tổ Như lai
Đường giải thoát, dứt sạch nghiệp trần ai
Trăng giác ngộ, ánh liên đài toả sáng.

Chùa Báo Quốc, Tam đàn thọ cụ
Pháp tự MINH CHÂU, đạo hiệu VIÊN DUNG
Viên Âm, Từ Quang tạp chí, đóng góp chẳng ngại ngùng
Liên Hoa, Tư Tưởng, chủ trương hoằng thánh giáo
Cố đô Huế, đến hồi xiển dương Phật đạo
Trung Học Bồ Đề, đào tạo Phật tử, Tăng Ni
Ôn được thỉnh mời, giữ nhiệm vụ phát huy
Giữa trần thế, nét dung nghi Ngài Hiệu Trưởng!

Ôi tôn quý thay:
Núi Ngự Bình, ánh từ dung MINH CHÂU chiếu diệu;
Nước Sông Hương, nguồn tịnh thuỷ TÂM TRÍ sáng ngời!

Có những khi:
Noi gương Thiện Tài Đồng Tử,
14 năm du học xứ người
Hết Tích Lan, đất Phật chùa vàng
Đến Ấn Độ, Nalanda đại học
Biết bao mưa sa nắng cháy
Chẳng màn gian khổ khó khăn
Biết bao thử thách muôn phần
Ngài không sờn lòng thối chuyển
Với tâm nguyện đạo pháp vĩnh xương long
Thầm mơ ước quốc gia thịnh cường mãi.
Sau khi hoàn thành bút nghiêng giấy mực
Trở về Việt Nam phát nguyện gieo mầm
Nghìn nghìn tri thức, hiến dâng máu xương cho quê hương miên viễn
Triệu triệu Tăng-Ni, hy sinh tâm lực để Đạo Pháp thiên thu!
Quả thật:
Ngài là hiện thân của đức Văn Thù Sư Lợi
Hiển chánh phá tà như Bồ Tát Phổ Hiền
Noi gương hiếu của đức Mục Kiền Liên
Chấp nhận gian khổ oan khiên, chẳng khác gì Địa Tạng Vương Bồ Tát!

Ngưỡng bạch giác linh Ôn:
Hương từ của Ngài đã trở thành hương thơm tịnh lạc
Giới đức của Ôn là gánh vác việc tương lai
Viện Trưởng Đại Học Vạn Hạnh, mở trường đào tạo nhân tài
Tổng Vụ Trưởng Văn Hoá Giaó Dục, đem văn hoá văn minh hoà bình cho dân tộc
Hiệu Trưởng Trường Cao Cấp Phật Học
Lo gieo mầm để kết nụ ngàn sau
Viện Trưởng Học Viện Phật Giáo mới hôm nào
Tưới nước vun phân cho mai-đào Việt nam nở những đoá hoa kỳ bí!
Rồi Tổng Thư Ký 3 nhiệm kỳ
Trọng trách đa đoan thân lão bệnh
Rồi Đại Biểu Quốc Hội liên tục 4 khoá liền
Ngồi an nhiên giữa thế quyền giả huyễn.
Rồi Phó Chủ Tịch Hội Đồng Khoa Học Xã Hội chu viên
Đạo-Đời lưỡng toàn nơi tâm bối
Rồi Viện Trưởng Viện Nghiên Cứu Phật Học toả ánh quang minh
Nghiên tầm nguồn cội giúp môn sinh mở mang tuệ trí
Rồi Chủ Tịch Hội Đồng Phiên Dịch Đại Tạng Kinh
Cho bá tánh Việt Nam thắm nhuần Phật Việt
Đến cuối cuộc đời vẫn tràn đầy nhiệt huyết
Phó Pháp Chủ Hội Đồng Chứng Minh, như nhật nguyệt siêu cùng!

Quả thật:
Hiện thân là đoá sen hồng
Hương thơm ngào ngạt, giữa lòng thế nhân
Năm châu Phật tử ân cần
Nhờ đèn trí tuệ sáng vầng thái dương
Chỉ bày hướng dẫn tận tường
Nghìn muôn phương tiện, tình thương vững bền
Tường Vân chốn tổ vang rền
Thiền Viện Vạn Hạnh đáp đền ân xưa!

Nhớ lúc sinh tiền:
Chẳng phải Thế Thân, Vô Trước bên Đông Độ
Không như La Thập, Huyền Tráng đất Trung Hoa
Lập dịch trường, mở hội chiêu mộ anh tài
Hết thảy quốc chủ, vương hầu đồng tâm ủng hộ.

Còn Ôn thì:
Lẻ loi một mình, mà muôn nghìn Phật sự
Đơn thân độc mã, như ngoạ hổ tàng long
Đem hết máu xương, nhiệt huyết trái tim hồng
Ngày làm việc, tối về âm thầm dịch kinh, viết sách!
Oan khiên dứt sạch, chẳng màng khó khăn tai ách
“So Sánh Trung Bộ Kinh Pali với Trung A Hàm chữ Hán”
Đau thương tát cạn
Nước mát thanh lương
Ấn Độ quê hương hoa nở đoá chân thường
Việt Nam đạo pháp muôn vạn tình thương vô uý thí
Kìa Đại học Na-Lan-Đà chứng tích còn ghi
“So Sánh Na Tiên Tỳ Kheo chữ Hán và Pali” trong phạn ngữ
Vượt ngoài bĩ thử
Dứt sạch gông xiềng
Noi gương “Huyền Tráng Nhà Chiêm Bái Và Học Giả” tham thiền
Học theo “Pháp Hiển Nhà Chiêm Bái Khiêm Tốn” ròng chuyên nghiên cứu.


Khi trở lại quê nhà:
Mở trang huyền sử
Pháp tướng dung nghi
Phiên dịch toàn bộ Kinh Tạng Pali
Kết tinh lại những gì là “Phật Pháp”
Theo dấu chân xưa, cố tìm “Đường Về Xứ Phật”
Quyết tâm triệt ngộ, mọi sự “Liên Hệ Đại Thừa Với Tiểu Thừa”
Dẫu cho sáng tối, sớm trưa
Sống với “Những Ngày Và Lời Dạy Cuối Cùng Của Đức Phật”

Ôn khuyên mọi người mở lượng trượng phu chân thật
Ôn dạy Tăng chúng nhớ câu báo bổ đàn na
Khắp nhân gian đều sống pháp Lục Hoà
Áp dụng “Chữ Hiếu Trong Đạo Phật” trở thành bản thiền ca vi vu bất tận.

Trời trí tuệ bao la cao ngất “Hãy Tự Mình Thắp Đuốc Mà Đi”
Biển chân như sáng tỏ bất tư nghi, “Lịch Sử Đức Phật Thích Ca” thấu đáo
“Chiến Thắng Ác Ma” hanh thông lục đạo
Toả sáng tình người, truyền trao “Chánh Pháp và Hạnh Phúc” nhiệm mầu
“Đạo Đức Phật Giáo và Hạnh Phúc Con Người” quả thật cao sâu
“Những Mẫu Chuyện Đạo”như bài tâm kinh siêu tuyệt.

Hướng dẫn Phật tử “Hành Thiền” cho tâm hồn tinh anh trinh khiết
Tự tại khắp nhân gian, “Đức Phật Nhà Đại Giáo Dục”, toàn tài
Tự giác lợi tha, “Tâm Từ Mở Ra, Khổ Đau Khép Lại” dứt sạch trần ai
“Những Gì Đức Phật Đã Dạy” chúng con hôm nay quyết tâm thực hành
“Đức Phật Của Chúng Ta” là người “Hiểu Và Hành Đúng Chánh Pháp”
Nên tự tại vào ra trong chân thường diệu tánh!

Ôi vi diệu thay:
Lâm Tế truyền thừa, khai sơn Vạn Hạnh, Trường Hưng Chấn;
Tường Vân tiếp nhận, kế nghiệp Tổ Ấn, Vĩnh Trùng Quang.
MINH sáng tợ sơn hà, ba cõi bốn loài hàm cung kính;
CHÂU sa dường nhật nguyệt, tứ thánh lục phàm thảy quy y.
Phiên dịch Tam Tạng Pali, sánh ngang với Huyền Trang-Nghĩa Tịnh;
Viết sách độ kẻ mê tình, chẳng thua Xá Lợi Phất, A Nan.
Tài dũng lược, kế thế kinh bang, đến đâu cũng bình an bá tánh;
Đức cảm hoá, trở thành ngôn hạnh, lưu truyền khắp bốn biển năm châu.

Ôi cao cả thay:
Thân lão niên chẳng ngại đường dài;
Tuổi già lụn không màn gian khó.
Nào Hoa Kỳ, Hàn Quốc, Mể Tây Cơ-Giáo dục quốc tế khơi nguồn
Mông Cổ, Tiệp Khắc, Ấn Độ, Úc Châu, Liên Xô-Phật giáo vì Hoà Bình
Nào Nhật Bản, Ý quốc, Đài Loan-Hội Nghị Tăng Già Quốc Tế
Canada, Pháp quốc, Tích Lan-Hội Nghị Thế Giới Tăng Già
Nào Hà Nội lịch sử còn ghi-Vì thế giới giải trừ quân bị
Nào Sài gòn hai lần hội thảo-Giáo dục Phật giáo trong thời hiện đại.

Quả thật cuộc đời Ngài:
Đạo phong toả chiếu khắp Bắc-Trung-Nam
Từ Ải Nam Quang đến Mũi Ca Mau, lúc nói năng vẫn Tam Thừa hưng hiển
Tuệ nghiệp sáng ngời Năm Châu Bốn Biển
Từ Á-Âu-Úc-Mỹ, khi động tịnh vẫn Tứ Quả an nhiên.
Pháp âm như ánh Minh Châu lung linh viên diệu
Dẫu sinh diệt vẫn nghìn năm toả chiếu
Ân đức tợ đại địa Viên Dung nở nụ cười hàm tiếu
Dẫu vô thường vẫn an lạc chân thường!

Vậy mà:
95 năm khuôn vàng thước ngọc, thong dong dạo cõi nhân gian;
64 mùa hạ lạp hoa khai, tự tại vui miền Tịnh Độ.

Bởi thế:
Khắp sơn hà nhỏ lệ đau thương
Toàn thế giới vấn vươn buồn tũi
Cõi rong rêu sẽ trở thành sông núi
Khắp đất trời rúng động tâm tư
Suốt đời con vẫn nhớ bóng tôn sư
Dù địa-thuỷ-hoả-phong có điêu tàn đổ nát!

Nơi phương xa con vẫn khắc sâu ghi tạc:
Mười phương hoa nở tuyệt vời
Ghi dòng Phật sử cuộc đời danh Tăng
Dẫu cho nát cuộc phù trầm
Dung nghi đức độ nghìn năm vẫn còn!!!

Thứ Sáu, ngày 07-09-2012
Chùa Phật Đà, Úc Châu

Học đồ Tâm Pháp-Thiện Hữu
(Cựu Tăng Sinh Khoá III, Trường Cao Cấp Phật Học Việt Nam)

Lưu ý:
Những chữ in đậm trong ngoặc kép đều là tên những tác phẩm của đức Trưởng Lão Hoà Thượng.
Những chữ in đậm là đề tài hội thảo quốc tế mà đức Trưởng Lão Hoà Thượng đại diện cho Phật giáo Việt Nam đi tham dự chính thức.