Đức Phật nhập hạ thứ 13 tại tảng đá Cāliya, thuộc thành
phố Cālika, xứ Koliya. Đại đức Meghiya xuất thân từ dòng tộc Sakya và hiện đang
làm thị giả cho đức Phật. Một hôm, nhân đi khất thực ở làng Jantu trở về, Đại đức
Meghiya thấy khu vườn xoài ở cạnh bờ sông Kimikālā rất xinh tươi và thuận lợi để
hành thiền, nên xin phép Phật đến đó tu tập thiền định một mình, vì Đại đức thường
nghe Phật dạy người xuất gia phải biết sống một mình nơi thanh vắng. Mặc dù đức
Phật khuyên Đại đức nên đợi đến khi có một vị thị giả khác thay thế, Đại đức vẫn
lập lại lời xin đến lần thứ ba.
- Bạch Thế
Tôn, đối với Thế Tôn không có gì nữa cần phải làm thêm, không có cái gì cần phải
làm thêm vào sự việc đã làm. Còn con, bạch Thế Tôn, có sự việc cần phải làm
thêm, còn có việc cần phải làm thêm vào sự việc đã làm. Nếu Thế Tôn chấp thuận
con, con sẽ đi đến rừng xoài ấy để tinh cần.[1]
Đức Phật cho phép.
- Này
Meghia, khi Thầy đã nói tinh cần, thời chúng ta có thể còn nói gì nữa? Vậy này
Meghiya, nay Thầy hãy làm những gì Thầy nghĩ là hợp thời.
Đại đức Meghiya sung sướng đến khu vườn xoài thanh vắng
bên bờ sông Kimikālā thực tập thiền định một mình. Nhưng khi được ở một mình nơi
thanh vắng, tâm của Đại đức bị chi phối bởi ba bất thiện tầm là: dục tầm, sân tầm
và hại tầm. Thất vọng, Đại đức trở về bạch Phật về những chướng ngại đó. Đức Phật
dạy :
- Này
Meghiya, với tâm giải thoát chưa được thuần thục, năm pháp đưa đến thuần thục.
Thế nào là năm?
1) Có bạn lành,
bạn tốt.
2) Là người có
giới hạnh trong sạch, thu thúc trong giới luật, giữ gìn thân và khẩu trong sạch
thanh tịnh, đi lại nơi an toàn cho phạm hạnh, thường thấy tai họa lớn trong lỗi
nhỏ.
3) Là người biết
tri túc trong 4 thứ vật dụng hằng ngày.
4) Có tâm tinh
tấn không ngừng diệt ác pháp, làm cho thiện pháp phát sinh và tăng trưởng.
5) Có trí tuệ
thiền tuệ thấy rõ, biết rõ sự sinh, sự diệt của danh pháp, sắc pháp dẫn đến sự
diệt phiền não trầm luân, giải thoát khổ.
Đức Thế Tôn đã thuyết lên
bài kệ này:
Các tầm nhỏ tế nhị,
Hiện hành ý hoan hỷ,
Do không biết đến chúng,
Tâm động chạy nhiều đời,
Nếu biết chúng tầm tư,
Nhiệt tâm và chánh niệm,
Chế ngự được tư tưởng,
Khi ý không hoan hỷ,
Bậc Chánh giác bỏ chúng,
Không còn chút dư tàn.[2]
Do nhân duyên này, Đức Thế Tôn đã thuyết lên kệ pháp cú
sau:
Tâm hoảng hốt giao động,
Khó bộ trì, khó nhiếp,
Người trí làm tâm thẳng,
Như thợ tên, làm tên.
Như cá quăng lên bờ,
Vất ra ngoài thủy giới,
Tâm này vùng vẫy mạnh,
Hãy đoạn thế lực ma.[3]
Đại đức Meghiya vâng lời Thế Tôn và chẳng bao lâu thành
tựu được Thánh quả A-la-hán. Và Tôn giả Meghiya đã nói lên bài kệ này:
Bậc Ðại hùng giảng dạy,
Vượt qua tất cả pháp,
Ta nghe pháp Ngài dạy,
Sống hoan hỷ cạnh Ngài,
Ba minh đã chứng đạt,
Lời Phật dạy làm xong.[4]
0 nhận xét